54 results
HOMER: THE FIRST TRAGEDIAN*
- Irene J. F. de Jong
-
- Journal:
- Greece & Rome / Volume 63 / Issue 2 / October 2016
- Published online by Cambridge University Press:
- 16 September 2016, pp. 149-162
- Print publication:
- October 2016
-
- Article
- Export citation
-
It is a commonplace to link Homer with tragedy. Plato calls Homer the first tragedian, Aristotle praises the dramatic concentration of his plots, and pseudo-Plutarch claims that in Homer we find ‘all elements of tragedy: great and unexpected deeds, epiphanies of gods, and speeches full of thought and representing all kind of characters’. Likewise, modern critics write studies on Nature and Culture in the Iliad. The Tragedy of Hector, ‘Tragic Form and Feeling in the Iliad’, ‘Homeric Epic and the Tragic Moment’, and Homer and the Dual Mode of the Tragic.
16 - The Anonymous Traveller in European Literature: A Greek Meme?
- from PART III - BEYOND GREECE
-
- By Irene J. F. De Jong, University of Cologne
- Edited by Douglas Cairns, University of Edinburgh, UK, Ruth Scodel, University of Michigan, USA
-
- Book:
- Defining Greek Narrative
- Published by:
- Edinburgh University Press
- Published online:
- 05 September 2014
- Print publication:
- 24 March 2014, pp 314-333
-
- Chapter
- Export citation
-
Summary
INTRODUCTION: DEFINITION
Italo Calvino's novel If on a Winter's Night a Traveller of 1979 famously revolves around a reader in search of a book that he has started to read but that turns out to be incomplete. The book's opening sentences tell of a traveller arriving on a winter's night at the small station of a provincial town. In the final chapter the reader ends up in a library where one of the other readers warns him that finding the book will be very difficult since ‘once upon a time they all began like that, all novels. There was somebody who went along a lonely street and saw something that attracted his attention, something that seemed to conceal a mystery, or a premonition; then he asked for explanations and they told him a long story’; ‘the traveller always appeared only in the first pages and then was never mentioned again – he had fulfilled his function, the novel wasn't his story’.
In this chapter I shall take a closer look at this device of ‘the anonymous traveller’ in European literature. Calvino suggests that it is an old device (‘once upon a time they all began like that’), and my first question is ‘how old?’ Thus, I shall go back in time step by step and trace its origins. My quest will, not surprisingly in view of the topic of this volume, lead me to ancient Greece. The second question which I shall discuss is whether we can indeed draw up such a European history of a narrative device and speak of its Greek origins, or whether, perhaps, we should rather consider the anonymous traveller a narrative universal.
Introduction
- Homer
- Edited by Irene J. F. de Jong, Universiteit van Amsterdam
-
- Book:
- Homer: Iliad Book 22
- Published online:
- 05 June 2012
- Print publication:
- 12 January 2012, pp 1-40
-
- Chapter
- Export citation
-
Summary
Homer
The life and times of the poet who created the Homeric epics are shrouded in mystery, as they have been since antiquity. He himself is partly to blame for this, in that he never mentions his name or gives any other personal information.The name Homer at some point in the seventh or sixth century bc came to be connected to the poems that are called Iliad and Odyssey (the titles are found for the first time we know of in Herodotus Histories 2.116), and more than one place in Ionia, most prominently Smyrna and Chios, claimed Homer as its native son. He was supposed to have lived at any time between the fall of Troy (traditionally placed in the twelfth century bc) and the seventh century. Some Lives of Homer are known from Roman imperial times, but they are worthless as historical sources because they are largely composed out of elements taken from the poems themselves (the boy Homer is taught by Phemius, a name suspiciously similar to that of the singer in Odysseus’ palace, and travels together with someone called Mentes, recalling Odysseus’ old friend and advisor of Telemachus, etc.). More than once it has even been suggested that Homer never existed; a recent proponent of this view argues that he was the creation of a group of professional performers called ‘the descendants of Homer (Homeridai)’, who thus endowed themselves with a mythical forefather. The name Homer, not common in Greek, would be their reinterpretation of the designation ὁμηρίδαι, which originally referred to professionals singing at a *ὅμαρος, ‘assembly of the people’. Conversely, some think there may have been two ‘Homers’, one composing the Iliad, the other the Odyssey.
Modern scholarship concurs with antiquity in placing Homer in Ionia, on account of the predominance of Ionian forms in his language; however, his dates remain contested. Can archaeology perhaps be of help? Here we must distinguish between the world created by Homer in his poems and the world in which Homer himself lived. As for the first, modern opinions vary between considering the setting of the Homeric epics by and large Mycenaean (1600–1200 bc), ‘dark age’ (1200–900 bc), eighth- or early seventh-century, or an amalgam.
Homer: Iliad Book 22
- Homer
- Edited by Irene J. F. de Jong
-
- Published online:
- 05 June 2012
- Print publication:
- 12 January 2012
-
Book XXII recounts the climax of the Iliad: the fatal encounter between the main defender of Troy and the greatest warrior of the Greeks, which results in the death of Hector and Achilles' revenge for the death of his friend Patroclus. At the same time it adumbrates Achilles' own death and the fall of Troy. This edition will help students and scholars better appreciate this key part of the epic poem. The introduction summarises central debates in Homeric scholarship, such as the circumstances of composition and the literary interpretation of an oral poem, and offers synoptic discussions of the structure of the Iliad, the role of the narrator, similes and epithets. There is a separate section on language, which provides a compact list of the most frequent Homeric characteristics. The commentary offers up-to-date linguistic guidance, and elucidates narrative techniques, typical elements and central themes.
Contents
- Homer
- Edited by Irene J. F. de Jong, Universiteit van Amsterdam
-
- Book:
- Homer: Iliad Book 22
- Published online:
- 05 June 2012
- Print publication:
- 12 January 2012, pp v-vi
-
- Chapter
- Export citation
Title match
Ιλιαδοσ χ
- Homer
- Edited by Irene J. F. de Jong, Universiteit van Amsterdam
-
- Book:
- Homer: Iliad Book 22
- Published online:
- 05 June 2012
- Print publication:
- 12 January 2012, pp 43-58
-
- Chapter
- Export citation
-
Summary
ὣς οἱ μὲν κατὰ ἄστυ, πεφυζότες ἠΰτε νεβροί,
ἱδρῶ ἀπεψύχοντο πίον τ’ ἀκέοντό τε δίψαν,
κεκλιμένοι καλῆισιν ἐπάλξεσιν· αὐτὰρ Ἀχαιοί
τείχεος ἄσσον ἴσαν, σάκε’ ὤμοισι κλίναντες.
Ἕκτορα δ’ αὐτοῦ μεῖναι ὀλοιὴ μοῖρ’ ἐπέδησεν5
Ἰλίου προπάροιθε πυλάων τε Σκαιάων.
αὐτὰρ Πηλεΐωνα προσηύδα Φοῖβος Ἀπόλλων·
“τίπτε με, Πηλέος υἱέ, ποσὶν ταχέεσσι διώκεις,
αὐτὸς θνητὸς ἐὼν θεὸν ἄμβροτον; οὐδέ νύ πώ με
ἔγνως ὡς θεός εἰμι, σὺ δ’ ἀσπερχὲς μενεαίνεις.10
ἦ νύ τοι οὔ τι μέλει Τρώων πόνος, οὓς ἐφόβησας,
οἳ δή τοι εἰς ἄστυ ἄλεν, σὺ δὲ δεῦρο λιάσθης.
οὐ μέν με κτενέεις, ἐπεὶ οὔ τοι μόρσιμός εἰμι.”
τὸν δὲ μέγ’ ὀχθήσας προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς·
“ἔβλαψάς μ’, ἑκάεργε, θεῶν ὀλοώτατε πάντων,15
ἐνθάδε νῦν τρέψας ἀπὸ τείχεος· ἦ κ’ ἔτι πολλοί
γαῖαν ὀδὰξ εἷλον πρὶν Ἴλιον εἰσαφικέσθαι.
νῦν δ’ ἐμὲ μὲν μέγα κῦδος ἀφείλεο, τοὺς δ’ ἐσάωσας
ῥηϊδίως, ἐπεὶ οὔ τι τίσιν γ’ ἔδδεισας ὀπίσσω.
ἦ σ’ ἂν τεισαίμην, εἴ μοι δύναμίς γε παρείη.”20
ὣς εἰπὼν προτὶ ἄστυ μέγα φρονέων ἐβεβήκει,
σευάμενος ὥς θ’ ἵππος ἀεθλοφόρος σὺν ὄχεσφιν,
ὅς ῥά τε ῥεῖα θέησι τιταινόμενος πεδίοιο·
ὣς Ἀχιλεὺς λαιψηρὰ πόδας καὶ γούνατ’ ἐνώμα.
τὸν δ’ ὁ γέρων Πρίαμος πρῶτος ἴδεν ὀφθαλμοῖσιν,25
παμφαίνονθ’ ὥς τ’ ἀστέρ’ ἐπεσσύμενον πεδίοιο,
ὅς ῥά τ’ ὀπώρης εἶσιν, ἀρίζηλοι δέ οἱ αὐγαί
φαίνονται πολλοῖσι μετ’ ἀστράσι νυκτὸς ἀμολγῶι,
ὅν τε κύν’ Ὠρίωνος ἐπίκλησιν καλέουσιν.
λαμπρότατος μὲν ὅ γ’ ἐστί, κακὸν δέ τε σῆμα τέτυκται,30
καί τε φέρει πολλὸν πυρετὸν δειλοῖσι βροτοῖσιν·
ὣς τοῦ χαλκὸς ἔλαμπε περὶ στήθεσσι θέοντος.
ὤιμωξεν δ’ ὁ γέρων, κεφαλὴν δ’ ὅ γε κόψατο χερσὶν
ὑψόσ’ ἀνασχόμενος, μέγα δ’ οἰμώξας ἐγεγώνει
λισσόμενος φίλον υἱόν· ὁ δὲ προπάροιθε πυλάων35
ἑστήκει, ἄμοτον μεμαὼς Ἀχιλῆϊ μάχεσθαι.
τὸν δ’ ὁ γέρων ἐλεεινὰ προσηύδα χεῖρας ὀρεγνύς·
“ Ἕκτορ, μή μοι μίμνε, φίλον τέκος, ἀνέρα τοῦτον
οἶος ἄνευθ’ ἄλλων, ἵνα μὴ τάχα πότμον ἐπίσπηις
Πηλεΐωνι δαμείς, ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτερός ἐστιν,40
σχέτλιος. αἴθε θεοῖσι φίλος τοσσόνδε γένοιτο
ὅσσον ἐμοί· τάχα κέν ἑ κύνες καὶ γῦπες ἔδοιεν
κείμενον· ἦ κέ μοι αἰνὸν ἀπὸ πραπίδων ἄχος ἔλθοι·
ὅς μ’ υἱῶν πολλῶν τε καὶ ἐσθλῶν εὖνιν ἔθηκεν
κτείνων καὶ περνὰς νήσων ἔπι τηλεδαπάων.45
καὶ γὰρ νῦν δύο παῖδε, Λυκάονα καὶ Πολύδωρον,
οὐ δύναμαι ἰδέειν Τρώων εἰς ἄστυ ἀλέντων,
τούς μοι Λαοθόη τέκετο κρείουσα γυναικῶν.
ἀλλ’ εἰ μὲν ζώουσι μετὰ στρατωι, ἦ τ’ ἂν ἔπειτα
χαλκοῦ τε χρυσοῦ τ’ ἀπολυσόμεθ’· ἔστι γὰρ ἔνδον·50
πολλὰ γὰρ ὤπασε παιδὶ γέρων ὀνομάκλυτος Ἄλτης.
εἰ δ’ ἤδη τεθνᾶσι καὶ εἰν Ἀΐδαο δόμοισιν,
ἄλγος ἐμῶι θυμῶι καὶ μητέρι, τοὶ τεκόμεσθα·
λαοῖσιν δ’ ἄλλοισι μινυνθαδιώτερον ἄλγος
ἔσσεται, ἢν μὴ καὶ σὺ θάνηις Ἀχιλῆϊ δαμασθείς.55
ἀλλ’ εἰσέρχεο τεῖχος, ἐμὸν τέκος, ὄφρα σαώσηις
Τρῶας καὶ Τρωιάς, μηδὲ μέγα κῦδος ὀρέξηις
Πηλεΐδηι, αὐτὸς δὲ φίλης αἰῶνος ἀμερθῆις.
πρὸς δ’ ἐμὲ τὸν δύστηνον ἔτι φρονέοντ’ ἐλέησον,
δύσμορον, ὅν ῥα πατὴρ Κρονίδης ἐπὶ γήραος οὐδῶι60
αἴσηι ἐν ἀργαλέηι φθείσει, κακὰ πόλλ’ ἐπιδόντα,
υἷάς τ’ ὀλλυμένους ἑλκηθείσας τε θύγατρας,
καὶ θαλάμους κεραϊζομένους, καὶ νήπια τέκνα
βαλλόμενα προτὶ γαίηι ἐν αἰνῆι δηϊοτῆτι,
ἑλκομένας τε νυοὺς ὀλοῆις ὑπὸ χερσὶν Ἀχαιῶν.65
αὐτὸν δ’ ἂν πύματόν με κύνες πρώτηισι θύρηισιν
ὠμησταὶ ἐρύουσιν, ἐπεί κέ τις ὀξέϊ χαλκῶι
τύψας ἠὲ βαλὼν ῥεθέων ἐκ θυμὸν ἕληται,
οὓς τρέφον ἐν μεγάροισι τραπεζῆας θυραωρούς·
οἵ κ’ ἐμὸν αἷμα πιόντες ἀλύσσοντες περὶ θυμῶι70
κείσοντ’ ἐν προθύροισι. νέωι δέ τε πάντ’ ἐπέοικεν,
ἄρηϊ κταμένωι δεδαϊγμένωι ὀξέϊ χαλκῶι
κεῖσθαι· πάντα δὲ καλὰ θανόντι περ, ὅττι φανήηι·
ἀλλ’ ὅτε δὴ πολιόν τε κάρη πολιόν τε γένειον
αἰδῶ τ’ αἰσχύνωσι κύνες κταμένοιο γέροντος,75
τοῦτο δὴ οἴκτιστον πέλεται δειλοῖσι βροτοῖσιν.”
ἦ ῥ’ ὁ γέρων, πολιὰς δ’ ἄρ’ ἀνὰ τρίχας ἕλκετο χερσίν
τίλλων ἐκ κεφαλῆς· οὐδ’ Ἕκτορι θυμὸν ἔπειθεν.
μήτηρ δ’ αὖθ’ ἑτέρωθεν ὀδύρετο δάκρυ χέουσα,
κόλπον ἀνιεμένη, ἑτέρηφι δὲ μαζὸν ἀνέσχεν·80
καί μιν δάκρυ χέουσ’ ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
“ Ἕκτορ, τέκνον ἐμὸν, τάδε τ’ αἴδεο καί μ’ ἐλέησον
αὐτήν, εἴ ποτέ τοι λαθικηδέα μαζὸν ἐπέσχον·
τῶν μνῆσαι, φίλε τέκνον, ἄμυνε δὲ δήϊον ἄνδρα
τείχεος ἐντὸς ἐών, μηδὲ πρόμος ἵστασο τούτωι,85
σχέτλιος· εἴ περ γάρ σε κατακτάνηι, οὔ σ’ ἔτ’ ἐγώ γε
κλαύσομαι ἐν λεχέεσσι, φίλον θάλος, ὃν τέκον αὐτή,
οὐδ’ ἄλοχος πολύδωρος· ἄνευθε δέ σε μέγα νῶϊν
Ἀργείων παρὰ νηυσὶ κύνες ταχέες κατέδονται.”
ὣς τώ γε κλαίοντε προσαυδήτην φίλον υἱόν,90
πολλὰ λισσομένω· οὐδ’ Ἕκτορι θυμὸν ἔπειθον,
ἀλλ’ ὅ γε μίμν’ Ἀχιλῆα πελώριον ἄσσον ἰόντα.
ὡς δὲ δράκων ἐπὶ χειῆι ὀρέστερος ἄνδρα μένησιν
βεβρωκὼς κακὰ φάρμακ’, ἔδυ δέ τέ μιν χόλος αἰνός,
σμερδαλέον δὲ δέδορκεν ἑλισσόμενος περὶ χειῆι,95
ὣς Ἕκτωρ ἄσβεστον ἔχων μένος οὐχ ὑπεχώρει,
πύργωι ἔπι προὔχοντι φαεινὴν ἀσπίδ’ ἐρείσας.
ὀχθήσας δ’ ἄρα εἶπε πρὸς ὃν μεγαλήτορα θυμόν·
“ὤι μοι ἐγών, εἰ μέν κε πύλας καὶ τείχεα δύω,
Πουλυδάμας μοι πρῶτος ἐλεγχείην ἀναθήσει,100
ὅς μ’ ἐκέλευεν Τρωσὶ ποτὶ πτόλιν ἡγήσασθαι
νύχθ’ ὕπο τήνδ’ ὀλοήν, ὅτε τ’ ὤρετο δῖος Ἀχιλλεύς.
ἀλλ’ ἐγὼ οὐ πιθόμην· ἦ τ’ ἂν πολὺ κέρδιον ἦεν.
νῦν δ’ ἐπεὶ ὤλεσα λαὸν ἀτασθαλίηισιν ἐμῆισιν,
αἰδέομαι Τρῶας καὶ Τρωιάδας ἑλκεσιπέπλους,105
μή ποτέ τις εἴπησι κακώτερος ἄλλος ἐμεῖο·
‘Ἕκτωρ ἧφι βίηφι πιθήσας ὤλεσε λαόν.’
ὣς ἐρέουσιν· ἐμοὶ δὲ τότ’ ἂν πολὺ κέρδιον εἴη
ἄντην ἠ’ Ἀχιλῆα κατακτείναντα νέεσθαι
ἠέ κεν αὐτῶι ὀλέσθαι ἐϋκλειῶς πρὸ πόληος.110
εἰ δέ κεν ἀσπίδα μὲν καταθείομαι ὀμφαλόεσσαν
καὶ κόρυθα βριαρήν, δόρυ δὲ πρὸς τεῖχος ἐρείσας
αὐτὸς ἰὼν Ἀχιλῆος ἀμύμονος ἀντίος ἔλθω
καί οἱ ὑπόσχωμαι Ἑλένην καὶ κτήμαθ’ ἅμ’ αὐτῆι,
πάντα μάλ’ ὅσσά τ’ Ἀλέξανδρος κοίληις ἐνὶ νηυσίν115
ἠγάγετο Τροίηνδ’, ἥ τ’ ἔπλετο νείκεος ἀρχή,
δωσέμεν Ἀτρεΐδηισιν ἄγειν, ἅμα δ’ ἀμφὶς Ἀχαιοῖς
ἄλλ’ ἀποδάσσεσθαι ὅσα τε πτόλις ἧδε κέκευθεν·
Τρωσὶν δ’ αὖ μετόπισθε γερούσιον ὅρκον ἕλωμαι
μή τι κατακρύψειν, ἀλλ’ ἄνδιχα πάντα δάσεσθαι,120
κτῆσιν ὅσην πτολίεθρον ἐπήρατον ἐντὸς ἐέργει· –
ἀλλὰ τίη μοι ταῦτα φίλος διελέξατο θυμός;
μή μιν ἐγὼ μὲν ἵκωμαι ἰών, ὁ δέ μ’ οὐκ ἐλεήσει
οὐδέ τί μ’ αἰδέσεται, κτενέει δέ με γυμνὸν ἐόντα
αὔτως ὥς τε γυναῖκα, ἐπεί κ’ ἀπὸ τεύχεα δύω.125
οὐ μέν πως νῦν ἔστιν ἀπὸ δρυὸς οὐδ’ ἀπὸ πέτρης
τῶι ὀαριζέμεναι, ἅ τε παρθένος ἠΐθεός τε,
παρθένος ἠΐθεός τ’ ὀαρίζετον ἀλλήλοιιν.
βέλτερον αὖτ’ ἔριδι ξυνελαυνέμεν ὅττι τάχιστα·
εἴδομεν ὁπποτέρωι κεν Ὀλύμπιος εὖχος ὀρέξηι.”130
ὣς ὥρμαινε μένων· ὁ δέ οἱ σχεδὸν ἦλθεν Ἀχιλλεύς
ἶσος Ἐνυαλίωι κορυθάϊκι πτολεμιστῆι,
σείων Πηλιάδα μελίην κατὰ δεξιὸν ὦμον
δεινήν· ἀμφὶ δὲ χαλκὸς ἐλάμπετο εἴκελος αὐγῆι
ἢ πυρὸς αἰθομένου ἠ’ ἠελίου ἀνιόντος.135
Ἕκτορα δ’, ὡς ἐνόησεν, ἕλε τρόμος· οὐδ’ ἄρ’ ἔτ’ ἔτλη
αὖθι μένειν, ὀπίσω δὲ πύλας λίπε, βῆ δὲ φοβηθείς.
Πηλεΐδης δ’ ἐπόρουσε ποσὶ κραιπνοῖσι πεποιθώς.
ἠΰτε κίρκος ὄρεσφιν, ἐλαφρότατος πετεηνῶν,
ῥηϊδίως οἴμησε μετὰ τρήρωνα πέλειαν,140
ἡ δέ θ’ ὕπαιθα φοβεῖται, ὁ δ’ ἐγγύθεν ὀξὺ λεληκώς
ταρφέ’ ἐπαΐσσει ἑλέειν τέ ἑ θυμὸς ἀνώγει,
ὣς ἄρ’ ὅ γ’ ἐμμεμαὼς ἰθὺς πέτετο, τρέσε δ’ Ἕκτωρ
τεῖχος ὕπο Τρώων, λαιψηρὰ δὲ γούνατ’ ἐνώμα.
οἱ δὲ παρὰ σκοπιὴν καὶ ἐρινεὸν ἠνεμόεντα145
τείχεος αἰὲν ὕπεκ κατ’ ἀμαξιτὸν ἐσσεύοντο,
κρουνὼ δ’ ἵκανον καλλιρρόω· ἔνθα δὲ πηγαί
δοιαὶ ἀναΐσσουσι Σκαμάνδρου δινήεντος.
ἡ μὲν γάρ θ’ ὕδατι λιαρῶι ῥέει, ἀμφὶ δὲ καπνός
γίνεται ἐξ αὐτῆς ὡς εἰ πυρὸς αἰθομένοιο·150
ἣ δ’ ἑτέρη θέρεϊ προρέει ἐϊκυῖα χαλάζηι
ἢ χιόνι ψυχρῆι ἠ’ ἐξ ὕδατος κρυστάλλωι.
ἔνθα δ’ ἐπ’ αὐτάων πλυνοὶ εὐρέες ἐγγὺς ἔασιν
καλοὶ λαΐνεοι, ὅθι εἵματα σιγαλόεντα
πλύνεσκον Τρώων ἄλοχοι καλαί τε θύγατρες155
τὸ πρὶν ἐπ’ εἰρήνης, πρὶν ἐλθεῖν υἷας Ἀχαιῶν.
τῆι ῥα παραδραμέτην, φεύγων, ὁ δ’ ὄπισθε διώκων·
πρόσθε μὲν ἐσθλὸς ἔφευγε, δίωκε δέ μιν μέγ’ ἀμείνων,
καρπαλίμως, ἐπεὶ οὐχ ἱερήϊον οὐδὲ βοείην
ἀρνύσθην, ἅ τε ποσσὶν ἀέθλια γίγνεται ἀνδρῶν,160
ἀλλὰ περὶ ψυχῆς θέον Ἕκτορος ἱπποδάμοιο.
ὡς δ’ ὅτ’ ἀεθλοφόροι περὶ τέρματα μώνυχες ἵπποι
ῥίμφα μάλα τρωχῶσι· τὸ δὲ μέγα κεῖται ἄεθλον,
ἢ τρίπος ἠὲ γυνὴ, ἀνδρὸς κατατεθνηῶτος·
ὣς τὼ τρὶς Πριάμοιο πόλιν πέρι δινηθήτην165
καρπαλίμοισι πόδεσσι· θεοὶ δ’ ἐς πάντες ὁρῶντο.
τοῖσι δὲ μύθων ἦρχε πατὴρ ἀνδρῶν τε θεῶν τε·
“ὦ πόποι, ἦ φίλον ἄνδρα διωκόμενον περὶ τεῖχος
ὀφθαλμοῖσιν ὁρῶμαι· ἐμὸν δ’ ὀλοφύρεται ἦτορ
Ἕκτορος, ὅς μοι πολλὰ βοῶν ἐπὶ μηρί’ ἔκηεν170
Ἴδης ἐν κορυφῆισι πολυπτύχου, ἄλλοτε δ’ αὖτε
ἐν πόλει ἀκροτάτηι· νῦν αὖτέ ἑ δῖος Ἀχιλλεύς
ἄστυ πέρι Πριάμοιο ποσὶν ταχέεσσι διώκει.
ἀλλ’ ἄγετε φράζεσθε, θεοὶ, καὶ μητιάασθε,
ἠέ μιν ἐκ θανάτοιο σαώσομεν, ἦέ μιν ἢδη175
Πηλεΐδηι Ἀχιλῆϊ δαμάσσομεν ἐσθλὸν ἐόντα.”
τὸν δ’ αὖτε προσέειπε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη·
“ὦ πάτερ ἀργικέραυνε κελαινεφές, οἷον ἔειπες·
ἄνδρα θνητὸν ἐόντα, πάλαι πεπρωμένον αἴσηι,
ἂψ ἐθέλεις θανάτοιο δυσηχέος ἐξαναλῦσαι;180
ἔρδ’· ἀτὰρ οὔ τοι πάντες ἐπαινέομεν θεοὶ ἄλλοι.”
τὴν δ’ ἀπαμειβόμενος προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς·
“θάρσει, Τριτογένεια, φίλον τέκος· οὔ νύ τι θυμῶι
πρόφρονι μυθέομαι, ἐθέλω δέ τοι ἢπιος εἶναι.
ἔρξον ὅπηι δή τοι νόος ἔπλετο, μηδ’ ἔτ’ ἐρώει.”185
ὣς εἰπὼν ὤτρυνε πάρος μεμαυῖαν Ἀθήνην·
βῆ δὲ κατ’ Οὐλύμποιο καρήνων ἀΐξασα.
Ἕκτορα δ’ ἀσπερχὲς κλονέων ἔφεπ’ ὠκὺς Ἀχιλλεύς.
ὡς δ’ ὅτε νεβρὸν ὄρεσφι κύων ἐλάφοιο δίηται
ὄρσας ἐξ εὐνῆς διά τ’ ἄγκεα καὶ διὰ βήσσας·190
τὸν δ’ εἴ πέρ τε λάθησι καταπτήξας ὑπὸ θάμνωι,
ἀλλά τ’ ἀνιχνεύων θέει ἔμπεδον, ὄφρα κεν εὕρηι·
ὣς Ἕκτωρ οὐ λῆθε ποδώκεα Πηλεΐωνα.
ὁσσάκι δ’ ὁρμήσειε πυλάων Δαρδανιάων
ἀντίον ἀΐξασθαι ἐϋδμήτους ὑπὸ πύργους,195
εἴ πως οἱ καθύπερθεν ἀλάλκοιεν βελέεσσιν,
τοσσάκι μιν προπάροιθεν ἀποτρέψασκε παραφθάς
πρὸς πεδίον· αὐτὸς δὲ ποτὶ πτόλιος πέτετ’ αἰεί.
ὡς δ’ ἐν ὀνείρωι οὐ δύναται φεύγοντα διώκειν –
οὔτ’ ἄρ’ ὁ τὸν δύναται ὑποφεύγειν, οὔθ’ ὁ διώκειν –200
ὣς ὁ τὸν οὐ δύνατο μάρψαι ποσίν, οὐδ’ ὃς ἀλύξαι.
πῶς δέ κεν Ἕκτωρ κῆρας ὑπεξέφυγεν θανάτοιο,
εἰ μή οἱ πύματόν τε καὶ ὕστατον ἤντετ’ Ἀπόλλων
ἐγγύθεν, ὅς οἱ ἐπῶρσε μένος λαιψηρά τε γοῦνα;
λαοῖσιν δ’ ἀνένευε καρήατι δῖος Ἀχιλλεύς,205
οὐδ’ ἔα ἱέμεναι ἐπὶ Ἕκτορι πικρὰ βέλεμνα,
μή τις κῦδος ἄροιτο βαλών, ὁ δὲ δεύτερος ἔλθοι.
ἀλλ’ ὅτε δὴ τὸ τέταρτον ἐπὶ κρουνοὺς ἀφίκοντο,
καὶ τότε δὴ χρύσεια πατὴρ ἐτίταινε τάλαντα,
ἐν δ’ ἐτίθει δύο κῆρε τανηλεγέος θανάτοιο,210
τὴν μὲν Ἀχιλλῆος, τὴν δ’ Ἕκτορος ἱπποδάμοιο,
ἕλκε δὲ μέσσα λαβών· ῥέπε δ’ Ἕκτορος αἴσιμον ἦμαρ,
ὤιχετο δ’ εἰς Ἀΐδαο, λίπεν δέ ἑ Φοῖβος Ἀπόλλων.
Πηλεΐωνα δ’ ἵκανε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη,
ἀγχοῦ δ’ ἱσταμένη ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·215
“νῦν δὴ νῶΐ γ’ ἔολπα, διίφιλε φαίδιμ’ Ἀχιλλεῦ,
οἴσεσθαι μέγα κῦδος Ἀχαιοῖσι προτὶ νῆας,
Ἕκτορα δηιώσαντε μάχης ἆτόν περ ἐόντα.
οὔ οἱ νῦν ἔτι γ’ ἔστι πεφυγμένον ἄμμε γενέσθαι,
οὐδ’ εἴ κεν μάλα πολλὰ πάθοι ἑκάεργος Ἀπόλλων220
προπροκυλινδόμενος πατρὸς Διὸς αἰγιόχοιο.
ἀλλὰ σὺ μὲν νῦν στῆθι καὶ ἄμπνυε, τόνδε δ’ ἐγώ τοι
οἰχομένη πεπιθήσω ἐναντίβιον μαχέσασθαι.”
ὣς φάτ’ Ἀθηναίη· ὁ δ’ ἐπείθετο, χαῖρε δὲ θυμῶι,
στῆ δ’ ἄρ’ ἐπὶ μελίης χαλκογλώχινος ἐρεισθείς.225
ἡ δ’ ἄρα τὸν μὲν ἔλειπε, κιχήσατο δ’ Ἕκτορα δῖον,
Δηϊφόβωι ἐϊκυῖα δέμας καὶ ἀτειρέα φωνήν·
ἀγχοῦ δ’ ἱσταμένη ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·
“ἠθεῖ’, ἦ μάλα δή σε βιάζεται ὠκὺς Ἀχιλλεύς,
ἄστυ πέρι Πριάμοιο ποσὶν ταχέεσσι διώκων.230
ἀλλ’ ἄγε δὴ στέωμεν καὶ ἀλεξώμεσθα μένοντες.”
τὴν δ’ αὖτε προσέειπε μέγας κορυθαίολος Ἕκτωρ·
“Δηΐφοβ’, ἦ μέν μοι τὸ πάρος πολὺ φίλτατος ἦσθα
γνωτῶν, οὓς Ἑκάβη ἠδὲ Πρίαμος τέκε παῖδας·
νῦν δ’ ἔτι καὶ μᾶλλον νοέω φρεσὶ τιμήσασθαι,235
ὃς ἔτλης ἐμεῦ εἵνεκ’, ἐπεὶ ἴδες ὀφθαλμοῖσιν,
τείχεος ἐξελθεῖν, ἄλλοι δ’ ἔντοσθε μένουσιν.”
τὸν δ’ αὖτε προσέειπε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη·
“ἠθεῖ’, ἦ μὲν πολλὰ πατὴρ καὶ πότνια μήτηρ
λίσσονθ’ ἑξείης γουνούμενοι, ἀμφὶ δ’ ἑταῖροι,240
αὖθι μένειν· τοῖον γὰρ ὑποτρομέουσιν ἅπαντες·
ἀλλ’ ἐμὸς ἔνδοθι θυμὸς ἐτείρετο πένθεϊ λυγρῶι.
νῦν δ’ ἰθὺς μεμαῶτε μαχώμεθα, μηδέ τι δούρων
ἔστω φειδωλή, ἵνα εἴδομεν εἴ κεν Ἀχιλλεύς
νῶϊ κατακτείνας ἔναρα βροτόεντα φέρηται245
νῆας ἔπι γλαφυράς, ἦ κεν σῶι δουρὶ δαμήηι.”
ὣς φαμένη καὶ κερδοσύνηι ἡγήσατ’ Ἀθήνη.
οἱ δ’ ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ’ ἀλλήλοισιν ἰόντες,
τὸν πρότερος προσέειπε μέγας κορυθαίολος Ἕκτωρ·
“οὔ σ’ ἔτι, Πηλέος υἱέ, φοβήσομαι, ὡς τὸ πάρος περ250
τρὶς περὶ ἄστυ μέγα Πριάμου δίον, οὐδέ ποτ’ ἔτλην
μεῖναι ἐπερχόμενον· νῦν αὖτέ με θυμὸς ἀνῆκεν
στήμεναι ἀντία σεῖο· ἕλοιμί κεν, ἢ κεν ἁλοίην.
ἀλλ’ ἄγε δεῦρο θεοὺς ἐπιδώμεθα· τοὶ γὰρ ἄριστοι
μάρτυροι ἔσσονται καὶ ἐπίσκοποι ἁρμονιάων.255
οὐ γὰρ ἐγώ σ’ ἔκπαγλον ἀεικίω, αἴ κεν ἐμοὶ Ζεύς
δώηι καμμονίην, σὴν δὲ ψυχὴν ἀφέλωμαι,
ἀλλ’ ἐπεὶ ἄρ κέ σε συλήσω κλυτὰ τεύχε’, Ἀχιλλεῦ,
νεκρὸν Ἀχαιοῖσιν δώσω πάλιν· ὣς δὲ σὺ ῥέζειν.”
τὸν δ’ ἄρ’ ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς·260
“ Ἕκτορ, μή μοι, ἄλαστε, συνημοσύνας ἀγόρευε.
ὡς οὐκ ἔστι λέουσι καὶ ἀνδράσιν ὅρκια πιστά,
οὐδὲ λύκοι τε καὶ ἄρνες ὁμόφρονα θυμὸν ἔχουσιν,
ἀλλὰ κακὰ φρονέουσι διαμπερὲς ἀλλήλοισιν,
ὣς οὐκ ἔστ’ ἐμὲ καὶ σὲ φιλήμεναι, οὐδέ τι νῶϊν265
ὅρκια ἔσσονται, πρίν ἠ’ ἕτερόν γε πεσόντα
αἵματος ἆσαι Ἄρηα, ταλαύρινον πολεμιστήν.
παντοίης ἀρετῆς μιμνήσκεο· νῦν σε μάλα χρή
αἰχμητήν τ’ ἔμεναι καὶ θαρσαλέον πολεμιστήν.
οὔ τοι ἔτ’ ἔσθ’ ὑπάλυξις, ἄφαρ δέ σε Παλλὰς Ἀθήνη270
ἔγχει ἐμῶι δαμάαι. νῦν δ’ ἁθρόα πάντ’ ἀποτείσεις,
κήδε’ ἐμῶν ἑτάρων, οὓς ἔκτανες ἔγχεϊ θυίων.”
ἦ ῥα καὶ ἀμπεπαλὼν προΐει δολιχόσκιον ἔγχος.
καὶ τὸ μὲν ἄντα ἰδὼν ἠλεύατο φαίδιμος Ἕκτωρ·
ἕζετο γὰρ προϊδών, τὸ δ’ ὑπέρπτατο χάλκεον ἔγχος,275
ἐν γαίηι δ’ ἐπάγη. ἀνὰ δ’ ἥρπασε Παλλὰς Ἀθήνη,
ἂψ δ’ Ἀχιλῆϊ δίδου, λάθε δ’ Ἕκτορα ποιμένα λαῶν.
Ἕκτωρ δὲ προσέειπεν ἀμύμονα Πηλεΐωνα·
“ἤμβροτες, οὐδ’ ἄρα πώ τι, θεοῖς ἐπιείκελ’ Ἀχιλλεῦ,
ἐκ Διὸς ἠείδης τὸν ἐμὸν μόρον. ἤτοι ἔφης γε,280
ἀλλά τις ἀρτιεπὴς καὶ ἐπίκλοπος ἔπλεο μύθων,
ὄφρά σ’ ὑποδδείσας μένεος ἀλκῆς τε λάθωμαι.
οὐ μέν μοι φεύγοντι μεταφρένωι ἐν δόρυ πήξεις,
ἀλλ’ ἰθὺς μεμαῶτι διὰ στήθεσφιν ἔλασσον,
εἴ τοι ἔδωκε θεός. νῦν αὖτ’ ἐμὸν ἔγχος ἄλευαι285
χάλκεον. ὡς δή μιν σῶι ἐν χροῒ πᾶν κομίσαιο
καί κεν ἐλαφρότερος πόλεμος Τρώεσσι γένοιτο
σεῖο καταφθιμένοιο. σὺ γάρ σφισι πῆμα μέγιστον.”
ἦ ῥα καὶ ἀμπεπαλὼν προΐει δολιχόσκιον ἔγχος,
καὶ βάλε Πηλεΐδαο μέσον σάκος, οὐδ’ ἀφάμαρτεν·290
τῆλε δ’ ἀπεπλάγχθη σάκεος δόρυ. χώσατο δ’ Ἕκτωρ,
ὅττί ῥά οἱ βέλος ὠκὺ ἐτώσιον ἔκφυγε χειρός·
στῆ δὲ κατηφήσας, οὐδ’ ἄλλ’ ἔχε μείλινον ἔγχος.
Δηΐφοβον δ’ ἐκάλει λευκάσπιδα μακρὸν ἀΰσας·
ἤιτεέ μιν δόρυ μακρόν· ὁ δ’ οὔ τί οἱ ἐγγύθεν ἦεν.295
Ἕκτωρ δ’ ἔγνω ἧισιν ἐνὶ φρεσὶ φώνησέν τε·
“ὦ πόποι, ἦ μάλα δή με θεοὶ θάνατόνδε κάλεσσαν.
Δηΐφοβον γὰρ ἐγώ γ’ ἐφάμην ἥρωα παρεῖναι,
ἀλλ’ ὁ μὲν ἐν τείχει, ἐμὲ δ’ ἐξαπάτησεν Ἀθήνη.
νῦν δὲ δὴ ἐγγύθι μοι θάνατος κακός, οὐδ’ ἔτ’ ἄνευθεν,300
οὐδ’ ἀλέη. ἦ γάρ ῥα πάλαι τό γε φίλτερον ἦεν
Ζηνί τε καὶ Διὸς υἷι ἑκηβόλωι, οἵ με πάρος γε
πρόφρονες εἰρύατο· νῦν αὖτέ με μοῖρα κιχάνει.
μὴ μὰν ἀσπουδεί γε καὶ ἀκλειῶς ἀπολοίμην,
ἀλλὰ μέγα ῥέξας τι καὶ ἐσσομένοισι πυθέσθαι.”305
ὣς ἄρα φωνήσας εἰρύσσατο φάσγανον ὀξύ,
τό οἱ ὑπὸ λαπάρην τέτατο, μέγα τε στιβαρόν τε,
οἴμησεν δὲ ἀλεὶς ὥς τ’ αἰετὸς ὑψιπετήεις,
ὅς τ’ εἶσιν πεδίονδε διὰ νεφέων ἐρεβεννῶν
ἁρπάξων ἢ ἄρν’ ἀμαλὴν ἢ πτῶκα λαγωόν·310
ὣς Ἕκτωρ οἴμησε τινάσσων φάσγανον ὀξύ.
ὡρμήθη δ’ Ἀχιλεύς, μένεος δ’ ἐμπλήσατο θυμόν
ἀγρίου· πρόσθεν δὲ σάκος στέρνοιο κάλυψεν
καλὸν δαιδάλεον, κόρυθι δ’ ἐπένευε φαεινῆι
τετραφάλωι· καλαὶ δὲ περισσείοντο ἔθειραι315
χρύσεαι, ἃς Ἥφαιστος ἵει λόφον ἀμφὶ θαμειάς.
οἷος δ’ ἀστὴρ εἶσι μετ’ ἀστράσι νυκτὸς ἀμολγῶι
ἕσπερος, ὃς κάλλιστος ἐν οὐρανῶι ἵσταται ἀστήρ,
ὣς αἰχμῆς ἀπέλαμπ’ εὐήκεος, ἣν ἄρ’ Ἀχιλλεύς
πάλλεν δεξιτερῆι, φρονέων κακὸν Ἕκτορι δίωι,320
εἰσορόων χρόα καλόν, ὅπηι εἴξειε μάλιστα.
τοῦ δὲ καὶ ἄλλο τόσον μὲν ἔχε χρόα χάλκεα τεύχεα
καλά, τὰ Πατρόκλοιο βίην ἐνάριξε κατακτάς,
φαίνετο δ’ ἧι κληῗδες ἀπ’ ὤμων αὐχέν’ ἔχουσιν,
λαυκανίην, ἵνα τε ψυχῆς ὤκιστος ὄλεθρος.325
τῆι ῥ’ ἐπὶ οἷ μεμαῶτ’ ἔλασ’ ἔγχεϊ δῖος Ἀχιλλεύς,
ἀντικρὺ δ’ ἁπαλοῖο δι’ αὐχένος ἤλυθ’ ἀκωκή.
οὐδ’ ἄρ’ ἀπ’ ἀσφάραγον μελίη τάμε χαλκοβάρεια,
ὄφρά τί μιν προτιείποι ἀμειβόμενος ἐπέεσσιν.
ἤριπε δ’ ἐν κονίηις. ὁ δ’ ἐπεύξατο δῖος Ἀχιλλεύς·330
“ Ἕκτορ, ἀτάρ που ἔφης Πατροκλῆ’ ἐξεναρίζων
σῶς ἔσσεσθ’, ἐμὲ δ’ οὐδὲν ὀπίζεο νόσφιν ἐόντα·
νήπιε, τοῖο δ’ ἄνευθεν ἀοσσητὴρ μέγ’ ἀμείνων
νηυσὶν ἔπι γλαφυρῆισιν ἐγὼ μετόπισθε λελείμμην,
ὅς τοι γούνατ’ ἔλυσα. σὲ μὲν κύνες ἠδ’ οἰωνοί335
ἑλκήσουσ’ ἀϊκῶς, τὸν δὲ κτερίουσιν Ἀχαιοί.”
τὸν δ’ ὀλιγοδρανέων προσέφη κορυθαίολος Ἕκτωρ·
“λίσσομ’ ὑπὲρ ψυχῆς καὶ γούνων σῶν τε τοκήων,
μή με ἔα παρὰ νηυσὶ κύνας καταδάψαι Ἀχαιῶν,
ἀλλὰ σὺ μὲν χαλκόν τε ἅλις χρυσόν τε δέδεξο,340
δῶρα τά τοι δώσουσι πατὴρ καὶ πότνια μήτηρ,
σῶμα δὲ οἴκαδ’ ἐμὸν δόμεναι πάλιν, ὄφρα πυρός με
Τρῶες καὶ Τρώων ἄλοχοι λελάχωσι θανόντα.”
τὸν δ’ ἄρ’ ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς·
“μή με, κύον, γούνων γουνάζεο μηδὲ τοκήων.345
αἲ γάρ πως αὐτόν με μένος καὶ θυμὸς ἀνείη
ὤμ’ ἀποταμνόμενον κρέα ἔδμεναι, οἷά μ’ ἔοργας,
ὡς οὐκ ἔσθ’ ὃς σῆς γε κύνας κεφαλῆς ἀπαλάλκοι.
οὐδ’ εἴ κεν δεκάκις τε καὶ εἰκοσινήριτ’ ἄποινα
στήσωσ’ ἐνθάδ’ ἄγοντες, ὑπόσχωνται δὲ καὶ ἄλλα,350
οὐδ’ εἴ κέν σ’ αὐτὸν χρυσῶι ἐρύσασθαι ἀνώγοι
Δαρδανίδης Πρίαμος, οὐδ’ ὧς σέ γε πότνια μήτηρ
ἐνθεμένη λεχέεσσι γοήσεται, ὃν τέκεν αὐτή,
ἀλλὰ κύνες τε καὶ οἰωνοὶ κατὰ πάντα δάσονται.”
τὸν δὲ καταθνήισκων προσέφη κορυθαίολος Ἕκτωρ·355
“ἦ σ’ εὖ γιγνώσκων προτιόσσομαι, οὐδ’ ἄρ’ ἔμελλον
πείσειν· ἦ γὰρ σοί γε σιδήρεος ἐν φρεσὶ θυμός.
φράζεο νῦν, μή τοί τι θεῶν μήνιμα γένωμαι
ἢματι τῶι, ὅτε κέν σε Πάρις καὶ Φοῖβος Ἀπόλλων
ἐσθλὸν ἐόντ’ ὀλέσωσιν ἐνὶ Σκαιῆισι πύληισιν.”360
ὣς ἄρα μιν εἰπόντα τέλος θανάτοιο κάλυψεν,
ψυχὴ δ’ ἐκ ῥεθέων πταμένη Ἄϊδόσδε βεβήκει
ὃν πότμον γοόωσα, λιποῦσ’ ἀνδροτῆτα καὶ ἥβην.
τὸν καὶ τεθνηῶτα προσηύδα δῖος Ἀχιλλεύς·
“τέθναθι· κῆρα δ’ ἐγὼ τότε δέξομαι, ὁππότε κεν δὴ365
Ζεὺς ἐθέληι τελέσαι ἠδ’ ἀθάνατοι θεοὶ ἄλλοι.”
ἦ ῥα καὶ ἐκ νεκροῖο ἐρύσσατο χάλκεον ἔγχος,
καὶ τό γ’ ἄνευθεν ἔθηχ’, ὁ δ’ ἀπ’ ὤμων τεύχε’ ἐσύλα
αἱματόεντ’. ἄλλοι δὲ περίδραμον υἷες Ἀχαιῶν,
οἳ καὶ θηήσαντο φυὴν καὶ εἶδος ἀγητόν370
Ἕκτορος· οὐδ’ ἄρα οἵ τις ἀνουτητεί γε παρέστη.
ὧδε δέ τις εἴπεσκεν ἰδὼν ἐς πλησίον ἄλλον·
“ὦ πόποι, ἦ μάλα δὴ μαλακώτερος ἀμφαφάασθαι
Ἕκτωρ ἢ ὅτε νῆας ἐνέπρησεν πυρὶ κηλέωι.”
ὣς ἄρα τις εἴπεσκε καὶ οὐτήσασκε παραστάς.375
τὸν δ’ ἐπεὶ ἐξενάριξε ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεύς,
στὰς ἐν Ἀχαιοῖσιν ἔπεα πτερόεντ’ ἀγόρευεν·
“ὦ φίλοι, Ἀργείων ἡγήτορες ἠδὲ μέδοντες,
ἐπεὶ δὴ τόνδ’ ἄνδρα θεοὶ δαμάσασθαι ἔδωκαν,
ὃς κακὰ πόλλ’ ἔρρεξεν, ὅσ’ οὐ σύμπαντες οἱ ἄλλοι,380
εἰ δ’ ἄγετ’ ἀμφὶ πόλιν σὺν τεύχεσι πειρηθέωμεν,
ὄφρά κ’ ἔτι γνῶμεν Τρώων νόον, ὅν τιν’ ἔχουσιν,
ἢ καταλείψουσιν πόλιν ἄκρην τοῦδε πεσόντος,
ἦε μένειν μεμάασι καὶ Ἕκτορος οὐκέτ’ ἐόντος.
ἀλλὰ τίη μοι ταῦτα φίλος διελέξατο θυμός;385
κεῖται πὰρ νήεσσι νέκυς ἄκλαυτος ἄθαπτος
Πάτροκλος· τοῦ δ’ οὐκ ἐπιλήσομαι, ὄφρ’ ἂν ἐγώ γε
ζωοῖσιν μετέω καί μοι φίλα γούνατ’ ὀρώρηι.
εἰ δὲ θανόντων περ καταλήθοντ’ εἰν Ἀΐδαο,
αὐτὰρ ἐγὼ καὶ κεῖθι φίλου μεμνήσομ’ ἑταίρου.390
νῦν δ’ ἄγ’ ἀείδοντες παιήονα, κοῦροι Ἀχαιῶν,
νηυσὶν ἔπι γλαφυρῆισι νεώμεθα, τόνδε δ’ ἄγωμεν.
ἠράμεθα μέγα κῦδος· ἐπέφνομεν Ἕκτορα δῖον,
ὧι Τρῶες κατὰ ἄστυ θεῶι ὣς εὐχετόωντο.”
ἦ ῥα καὶ Ἕκτορα δῖον ἀεικέα μήδετο ἔργα·395
ἀμφοτέρων μετόπισθε ποδῶν τέτρηνε τένοντε
ἐς σφυρὸν ἐκ πτέρνης, βοέους δ’ ἐξῆπτεν ἱμάντας,
ἐκ δίφροιο δ’ ἔδησε, κάρη δ’ ἕλκεσθαι ἔασεν.
ἐς δίφρον δ’ ἀναβὰς ἀνά τε κλυτὰ τεύχε’ ἀείρας
μάστιξέν ῥ’ ἐλάαν, τὼ δ’ οὐκ ἀέκοντε πετέσθην.400
τοῦ δ’ ἦν ἑλκομένοιο κονίσαλος, ἀμφὶ δὲ χαῖται
κυάνεαι πίτναντο, κάρη δ’ ἅπαν ἐν κονίηισιν
κεῖτο πάρος χαρίεν· τότε δὲ Ζεὺς δυσμενέεσσιν
δῶκεν ἀεικίσσασθαι ἑῆι ἐν πατρίδι γαίηι.
ὣς τοῦ μὲν κεκόνιτο κάρη ἅπαν. ἡ δέ νυ μήτηρ405
τίλλε κόμην, ἀπὸ δὲ λιπαρὴν ἔρριψε καλύπτρην
τηλόσε, κώκυσεν δὲ μάλα μέγα παῖδ’ ἐσιδοῦσα·
ὤιμωξεν δ’ ἐλεεινὰ πατὴρ φίλος· ἀμφὶ δὲ λαοί
κωκυτῶι τ’ εἴχοντο καὶ οἰμωγῆι κατὰ ἄστυ.
τῶι δὲ μάλιστ’ ἄρ’ ἔην ἐναλίγκιον, ὡς εἰ ἅπασα410
Ἴλιος ὀφρυόεσσα πυρὶ σμύχοιτο κατ’ ἄκρης.
λαοὶ μέν ῥα γέροντα μόγις ἔχον ἀσχαλόωντα,
ἐξελθεῖν μεμαῶτα πυλάων Δαρδανιάων.
πάντας δ’ ἐλλιτάνευε κυλινδόμενος κατὰ κόπρον,
ἐξ ὀνομακλήδην ὀνομάζων ἄνδρα ἕκαστον·415
“σχέσθε, φίλοι, καί μ’ οἶον ἐάσατε κηδόμενοί περ
ἐξελθόντα πόληος ἱκέσθ’ ἐπὶ νῆας Ἀχαιῶν·
λίσσωμ’ ἀνέρα τοῦτον ἀτάσθαλον ὀβριμοεργόν,
ἤν πως ἡλικίην αἰδέσσεται ἠδ’ ἐλεήσηι
γῆρας. καὶ δέ νυ τῶι γε πατὴρ τοιόσδε τέτυκται,420
Πηλεύς, ὅς μιν ἔτικτε καὶ ἔτρεφε πῆμα γενέσθαι
Τρωσί· μάλιστα δ’ ἐμοὶ περὶ πάντων ἄλγε’ ἔθηκεν.
τόσσους γάρ μοι παῖδας ἀπέκτανε τηλεθάοντας.
τῶν πάντων οὐ τόσσον ὀδύρομαι ἀχνύμενός περ
ὡς ἑνός, οὗ μ’ ἄχος ὀξὺ κατοίσεται Ἄϊδος εἴσω,425
Ἕκτορος. ὡς ὄφελεν θανέειν ἐν χερσὶν ἐμῆισιν·
τώ κε κορεσσάμεθα κλαίοντέ τε μυρομένω τε
μήτηρ θ’, ἥ μιν ἔτικτε δυσάμμορος, ἠδ’ ἐγὼ αὐτός.”
ὣς ἔφατο κλαίων, ἐπὶ δὲ στενάχοντο πολῖται.
Τρωιῆισιν δ’ Ἑκάβη ἁδινοῦ ἐξῆρχε γόοιο·430
“τέκνον, ἐγὼ δειλή· τί νυ βείομαι αἰνὰ παθοῦσα
σεῦ ἀποτεθνηῶτος; ὅ μοι νύκτας τε καὶ ἦμαρ
εὐχωλὴ κατὰ ἄστυ πελέσκεο, πᾶσί τ’ ὄνειαρ
Τρωσί τε καὶ Τρωιῆισι κατὰ πτόλιν, οἵ σε θεὸν ὥς
δειδέχατ’· ἦ γὰρ καί σφι μάλα μέγα κῦδος ἔησθα435
ζωὸς ἐών· νῦν αὖ θάνατος καὶ μοῖρα κιχάνει.”
ὣς ἔφατο κλαίουσ’, ἄλοχος δ’ οὔ πώ τι πέπυστο
Ἕκτορος· οὐ γάρ οἵ τις ἐτήτυμος ἄγγελος ἐλθών
ἤγγειλ’ ὅττί ῥά οἱ πόσις ἔκτοθι μίμνε πυλάων,
ἀλλ’ ἥ γ’ ἱστὸν ὕφαινε μυχῶι δόμου ὑψηλοῖο,440
δίπλακα πορφυρέην, ἐν δὲ θρόνα ποικίλ’ ἔπασσεν.
κέκλετο δ’ ἀμφιπόλοισιν ἐϋπλοκάμοις κατὰ δῶμα
ἀμφὶ πυρὶ στῆσαι τρίποδα μέγαν, ὄφρα πέλοιτο
Ἕκτορι θερμὰ λοετρὰ μάχης ἒκ νοστήσαντι.
νηπίη, οὐδ’ ἐνόησεν ὅ μιν μάλα τῆλε λοετρῶν445
χερσὶν Ἀχιλλῆος δάμασε γλαυκῶπις Ἀθήνη.
κωκυτοῦ δ’ ἤκουσε καὶ οἰμωγῆς ἀπὸ πύργου·
τῆς δ’ ἐλελίχθη γυῖα, χαμαὶ δέ οἱ ἔκπεσε κερκίς.
ἡ δ’ αὖτις δμωιῆισιν ἐϋπλοκάμοισι μετηύδα·
“δεῦτε, δύω μοι ἕπεσθον, ἴδωμ’ ὅτιν’ ἔργα τέτυκται.450
αἰδοίης ἑκυρῆς ὀπὸς ἔκλυον, ἐν δέ μοι αὐτῆι
στήθεσι πάλλεται ἦτορ ἀνὰ στόμα, νέρθε δὲ γοῦνα
πήγνυται· ἐγγὺς δή τι κακὸν Πριάμοιο τέκεσσιν.
αἲ γὰρ ἀπ’ οὔατος εἴη ἐμεῦ ἔπος, ἀλλὰ μάλ’ αἰνῶς
δείδω μὴ δή μοι θρασὺν Ἕκτορα δῖος Ἀχιλλεύς455
μοῦνον ἀποτμήξας πόλιος πεδίονδε δίηται,
καὶ δή μιν καταπαύσηι ἀγηνορίης ἀλεγεινῆς,
ἥ μιν ἔχεσκ’, ἐπεὶ οὔ ποτ’ ἐνὶ πληθυῖ μένεν ἀνδρῶν,
ἀλλὰ πολὺ προθέεσκε, τὸ ὃν μένος οὐδενὶ εἴκων.”
ὣς φαμένη μεγάροιο διέσσυτο μαινάδι ἴση,460
παλλομένη κραδίην· ἅμα δ’ ἀμφίπολοι κίον αὐτῆι.
αὐτὰρ ἐπεὶ πύργον τε καὶ ἀνδρῶν ἷξεν ὅμιλον,
ἔστη παπτήνασ’ ἐπὶ τείχεϊ· τὸν δὲ νόησεν
ἑλκόμενον πρόσθεν πόλιος· ταχέες δέ μιν ἵπποι
ἕλκον ἀκηδέστως κοίλας ἐπὶ νῆας Ἀχαιῶν.465
τὴν δὲ κατ’ ὀφθαλμῶν ἐρεβεννὴ νὺξ ἐκάλυψεν,
ἢριπε δ’ ἐξοπίσω, ἀπὸ δὲ ψυχὴν ἐκάπυσσεν,
τῆλε δ’ ἀπὸ κρατὸς βάλε δέσματα σιγαλόεντα,
ἄμπυκα κεκρύφαλόν τε ἰδὲ πλεκτὴν ἀναδέσμην
κρήδεμνόν θ’, ὅ ῥά οἱ δῶκε χρυσῆ Ἀφροδίτη470
ἤματι τῶι, ὅτε μιν κορυθαίολος ἠγάγεθ’ Ἕκτωρ
ἐκ δόμου Ἠετίωνος, ἐπεὶ πόρε μυρία ἕδνα.
ἀμφὶ δέ μιν γαλόωι τε καὶ εἰνατέρες ἅλις ἔσταν,
αἵ ἑ μετὰ σφίσιν εἶχον ἀτυζομένην ἀπολέσθαι.
ἣ δ’ ἐπεὶ οὖν ἄμπνυτο καὶ ἐς φρένα θυμὸς ἀγέρθη,475
ἀμβλήδην γοόωσα μετὰ Τρωιῆισιν ἔειπεν·
“ Ἕκτορ, ἐγὼ δύστηνος· ἰῆι ἄρα γεινόμεθ’ αἴσηι
ἀμφότεροι, σὺ μὲν ἐν Τροίηι Πριάμου κατὰ δῶμα,
αὐτὰρ ἐγὼ Θήβηισιν ὑπὸ Πλάκωι ὑληέσσηι
ἐν δόμωι Ἠετίωνος, ὅ μ’ ἔτρεφε τυτθὸν ἐοῦσαν,480
δύσμορος αἰνόμορον· ὡς μὴ ὤφελλε τεκέσθαι.
νῦν δὲ σὺ μέν ῥ’ Ἀΐδαο δόμους ὑπὸ κεύθεσι γαίης
ἔρχεαι, αὐτὰρ ἐμὲ στυγερῶι ἐνὶ πένθεϊ λείπεις
χήρην ἐν μεγάροισι. πάϊς δ’ ἔτι νήπιος αὔτως,
ὃν τέκομεν σύ τ’ ἐγώ τε δυσάμμοροι· οὔτε σὺ τούτωι485
ἔσσεαι, Ἕκτορ, ὄνειαρ ἐπεὶ θάνες, οὔτε σοὶ οὗτος.
ἤν περ γὰρ πόλεμόν γε φύγηι πολύδακρυν Ἀχαιῶν,
αἰεί τοι τούτωι γε πόνος καὶ κήδε’ ὀπίσσω
ἔσσοντ’· ἄλλοι γάρ οἱ ἀπουρήσουσιν ἀρούρας.
ἦμαρ δ’ ὀρφανικὸν παναφήλικα παῖδα τίθησιν·490
πάντα δ’ ὑπεμνήμυκε, δεδάκρυνται δὲ παρειαί,
δευόμενος δέ τ’ ἄνεισι πάϊς ἐς πατρὸς ἑταίρους,
ἄλλον μὲν χλαίνης ἐρύων, ἄλλον δὲ χιτῶνος·
τῶν δ’ ἐλεησάντων κοτύλην τις τυτθὸν ἐπέσχεν·
χείλεα μέν τ’ ἐδίην’, ὑπερώιην δ’ οὐκ ἐδίηνεν.495
τὸν δὲ καὶ ἀμφιθαλὴς ἐκ δαιτύος ἐστυφέλιξεν,
χερσὶν πεπληγώς, καὶ ὀνειδείοισιν ἐνίσσων·
“ἔρρ’ οὕτως· οὐ σός γε πατὴρ μεταδαίνυται ἡμῖν.”
δακρυόεις δέ τ’ ἄνεισι πάϊς ἐς μητέρα χήρην,
Ἀστυάναξ, ὃς πρὶν μὲν ἑοῦ ἐπὶ γούνασι πατρός500
μυελὸν οἶον ἔδεσκε καὶ οἰῶν πίονα δημόν,
αὐτὰρ ὅθ’ ὕπνος ἕλοι, παύσαιτό τε νηπιαχεύων,
εὕδεσκ’ ἐν λέκτροισιν, ἐν ἀγκαλίδεσσι τιθήνης,
εὐνῆι ἔνι μαλακῆι, θαλέων ἐμπλησάμενος κῆρ.
νῦν δ’ ἂν πολλὰ πάθησι, φίλου ἀπὸ πατρὸς ἁμαρτών,505
Ἀστυάναξ, ὃν Τρῶες ἐπίκλησιν καλέουσιν·
οἶος γάρ σφιν ἔρυσο πύλας καὶ τείχεα μακρά.
νῦν δὲ σὲ μὲν παρὰ νηυσὶ κορωνίσι νόσφι τοκήων
αἰόλαι εὐλαὶ ἔδονται, ἐπεί κε κύνες κορέσωνται,
γυμνόν· ἀτάρ τοι εἵματ’ ἐνὶ μεγάροισι κέονται510
λεπτά τε καὶ χαρίεντα τετυγμένα χερσὶ γυναικῶν.
ἀλλ’ ἢτοι τάδε πάντα καταφλέξω πυρὶ κηλέωι,
οὐδὲν σοί γ’ ὄφελος, ἐπεὶ οὐκ ἐγκείσεαι αὐτοῖς,
ἀλλὰ πρὸς Τρώων καὶ Τρωϊάδων κλέος εἶναι.”
ὣς ἔφατο κλαίουσ’, ἐπὶ δὲ στενάχοντο γυναῖκες.515
Indexes
- Homer
- Edited by Irene J. F. de Jong, Universiteit van Amsterdam
-
- Book:
- Homer: Iliad Book 22
- Published online:
- 05 June 2012
- Print publication:
- 12 January 2012, pp 206-210
-
- Chapter
- Export citation
Title match
Ιλιαδοσ χ
- Homer
- Edited by Irene J. F. de Jong, Universiteit van Amsterdam
-
- Book:
- Homer: Iliad Book 22
- Published online:
- 05 June 2012
- Print publication:
- 12 January 2012, pp 41-42
-
- Chapter
- Export citation
Commentary
- Homer
- Edited by Irene J. F. de Jong, Universiteit van Amsterdam
-
- Book:
- Homer: Iliad Book 22
- Published online:
- 05 June 2012
- Print publication:
- 12 January 2012, pp 59-193
-
- Chapter
- Export citation
Frontmatter
- Homer
- Edited by Irene J. F. de Jong, Universiteit van Amsterdam
-
- Book:
- Homer: Iliad Book 22
- Published online:
- 05 June 2012
- Print publication:
- 12 January 2012, pp i-iv
-
- Chapter
- Export citation
Abbreviations
- Homer
- Edited by Irene J. F. de Jong, Universiteit van Amsterdam
-
- Book:
- Homer: Iliad Book 22
- Published online:
- 05 June 2012
- Print publication:
- 12 January 2012, pp ix-x
-
- Chapter
- Export citation
Bibliography
- Homer
- Edited by Irene J. F. de Jong, Universiteit van Amsterdam
-
- Book:
- Homer: Iliad Book 22
- Published online:
- 05 June 2012
- Print publication:
- 12 January 2012, pp 194-205
-
- Chapter
- Export citation
ARISTOTLE ON THE HOMERIC NARRATOR
- Irene J. F. de Jong
-
- Journal:
- The Classical Quarterly / Volume 55 / Issue 2 / December 2005
- Published online by Cambridge University Press:
- 25 April 2006, pp. 616-621
- Print publication:
- December 2005
-
- Article
- Export citation
Book Fourteen
- Irene J. F. de Jong, Universiteit van Amsterdam
-
- Book:
- A Narratological Commentary on the Odyssey
- Published online:
- 23 March 2010
- Print publication:
- 22 November 2001, pp 340-361
-
- Chapter
- Export citation
-
Summary
Book 14 contains the remainder of the thirty-fifth day and the evening; cf. Appendix A. It begins the account of Odysseus' meeting with Eumaeus, which will be continued in Book 15. The plot function of this stay was indicated by Athena in 13.411–13: Odysseus is to question the swineherd about ‘everything’, i.e., the situation in the palace, and wait there until the arrival of Telemachus. But, as will be clear from its length, the meeting between ‘the stranger’ and the swineherd brings much more. A part from thematic and structural functions (see below), the main function of the Eumaeus episode is to create a foil for the ensuing encounter between Odysseus and the Suitors and disloyal servants: here we have an Ithacan who all these years has remained loyal to Odysseus and who treats ‘the beggar’ well.
Odysseus' meeting with Eumaeus is an instance of the *‘delayed recognition’ story-pattern: Odysseus does not reveal his true identity until Book 21. He has been instructed by Athena to remain incognito; cf. 13.397–403n. A hint as to why Odysseus keeps his identity hidden from his swineherd for so long, despite the latter's obvious loyalty, is given in 16.458–9 (he might not be able to keep the good news of Odysseus' return to himself and tell Penelope).
Contents
- Irene J. F. de Jong, Universiteit van Amsterdam
-
- Book:
- A Narratological Commentary on the Odyssey
- Published online:
- 23 March 2010
- Print publication:
- 22 November 2001, pp v-vi
-
- Chapter
- Export citation
Bibliography
- Irene J. F. de Jong, Universiteit van Amsterdam
-
- Book:
- A Narratological Commentary on the Odyssey
- Published online:
- 23 March 2010
- Print publication:
- 22 November 2001, pp 599-621
-
- Chapter
- Export citation
Book Nine
- Irene J. F. de Jong, Universiteit van Amsterdam
-
- Book:
- A Narratological Commentary on the Odyssey
- Published online:
- 23 March 2010
- Print publication:
- 22 November 2001, pp 221-249
-
- Chapter
- Export citation
-
Summary
This book contains the beginning of the Apologue, Odysseus' narrative of his adventures on the way home from Troy (Books 9–12). In the Iliad, too, we find the technique whereby the past – i.e., that part of the fabula † which precedes the main story † – is filled in by characters telling stories; indeed, the technique is a necessary corollary to the in medias res device (cf. 1.10n.). What is new in the Odyssey is the scale on which this technique is employed: Odysseus' narrative, which is continuous except for one intermission (11.333–84), takes up 2,140 lines and recounts a period of ten years. This is by far the longest embedded story † in the Homeric epics and, together with his many lying tales, forms the basis for Odysseus' status as ‘singer’; cf. 11.363–9n.
The Apologue is strategically placed: having arrived at the last station of his adventures abroad, Odysseus looks back on his earlier experiences; despite everything, he has managed to survive, thanks to his shrewdness and endurance. This cannot but bolster his – and the narratees' – confidence with regard to his final ‘adventure’, his arrival home. And for the narratees, the Apologue finally fills in the missing link in Odysseus' ‘piecemeally’ presented nostos; cf. Appendix C.
The Apologue is firmly anchored into the main narrative.
Index of subjects
- Irene J. F. de Jong, Universiteit van Amsterdam
-
- Book:
- A Narratological Commentary on the Odyssey
- Published online:
- 23 March 2010
- Print publication:
- 22 November 2001, pp 624-627
-
- Chapter
- Export citation
Book Four
- Irene J. F. de Jong, Universiteit van Amsterdam
-
- Book:
- A Narratological Commentary on the Odyssey
- Published online:
- 23 March 2010
- Print publication:
- 22 November 2001, pp 89-122
-
- Chapter
- Export citation
-
Summary
Book 4 contains the evening of the fifth day and the sixth day, which bring Telemachus' stay with Menelaus in Sparta (1–624; this will be followed by an epilogue in Book 15) and the reaction on Ithaca to Telemachus' departure (625–848); cf. Appendix A.
The goal of Telemachus' trip is attained in this book, in that he finally hears where his father is. This climactic moment is postponed until the very last moment, via a series of retardations †. In the first conversation between host and guest, Pisistratus broaches the subject of the reason for Telemachus' visit (162–7), but this is ‘forgotten’ by Menelaus and only picked up the next morning, in the second conversation (312–31); an instance of the interruption technique †. When Telemachus asks him for information about his father, Menelaus promises to tell him what the Old Man, Proteus, told him (347–50), but first embarks on a lengthy tale about his own Egyptian adventures. Not until halfway through this story does Proteus enter the story and announces that he will inform Menelaus about the fate of three Troy veterans (496–8), tells about Ajax and Agamemnon, but only after a reminder from Menelaus (551–3) finally discloses what he knows about the third man, Odysseus (555–60). Telemachus' knowledge now almost equals that of the narratees, who have known from 1.13–15 on that Odysseus is with Calypso.
Book Twelve
- Irene J. F. de Jong, Universiteit van Amsterdam
-
- Book:
- A Narratological Commentary on the Odyssey
- Published online:
- 23 March 2010
- Print publication:
- 22 November 2001, pp 296-312
-
- Chapter
- Export citation
-
Summary
This book contains Odysseus' last three adventures, two short ones (Sirens, Scylla and Charybdis), followed by one long one (Thrinacia); cf. Introduction to 9. These adventures are preceded by Circe's instructions, and end with the storm which robs our hero of his last companions and brings him to Calypso and thereby to the end of his story.
1–143 This scene forms the last phase in the ‘Circe’ adventure; cf. 10.469–574n. When Circe told Odysseus to go to the Underworld, she did not explicitly say that he was to return to her. However, her duty as hostess to escort him home is still in a state of suspension (cf. 10.475–95n.), and, in any case, Odysseus has to return to Aeaea to bury Elpenor (cf. 11.69–70, where the latter assumes that Odysseus will return to Circe's island). Odysseus does not go back to Circe's palace, but she comes down to the beach to meet him.
1–7 The beginning of the episode follows the pattern of many adventures (cf. 9.82–105n.): (i) landing, including a – second – introduction of Aeaea (1–6); (ii) initial activities, here sleeping (7); (iv) Odysseus sends out men, here to fetch the body of Elpenor (8–10).